Mae prosiectau dysgu ac allgymorth yn rhan o raglen artistic craidd yr oriel ac maen nhw wedi’u llunio i gyd-fynd â’n harddangosfeydd, preswyliadau a themâu eraill sy’n ymwneud â chrefft.
Dyma rai enghreifftiau o’n prosiectau cyfredol a blaenorol yng Nghanolfan Grefftau Rhuthun.
Yn ystod y gwyliau haf yn arwain at benwythnos Drysau Agored ym mis Medi 2015, gwahoddodd Cynyrchiadau Cherry Head a’r cerddor Henry Horrell bobl ifanc a disgyblion o Ysgol Brynhyfryd i ymateb a chymryd rhan mewn cyfres o weithdai a pherfformiadau yn Ganolfan Grefft Rhuthun, ysbrydolwyd gan y straeon yn Nhyllau Sbïo Llwybr Celf Rhuthun.
Cafodd y ffilm ei chynhyrchu a’i golygu gan Joel Cockrill. Os gwelwch yn dda cliciwch yma i weld y ffilm.
Y storïau edrychom ar oedd Tirgaeëdig, Pan oedd Roger yn fachgen, Gwyllgi, Drysau, Preifat a Maen Huail.
Drwy gydol tymor yr hydref yn 2015 fe wahoddon ni ysgolion cynradd lleol yn Sir Ddinbych i weithio ochr yn ochr â’r Artist Eleri Jones a’r Seramegydd Susan O’Byrne yng Nghanolfan Grefft Rhuthun, i archwilio’r syniad o Addurniad a phatrwm o fewn Crefft a ysbrydolwyd gan ein sioeau blaenorol ‘W sydd am Bapur Wal’ a ‘Pum Chwaer a Choeden Deuluol.’
Yr 8 ysgol dan sylw oedd – Ysgol y Borthyn, Ysgol Llanbedr Dyffryn Clwyd, Ysgol Bro Elwern, Ysgol Bro Famau, Ysgol Pen Barras, Ysgol Carreg Emlyn, Ysgol Betws Gwerfil Goch ac Ysgol Rhos Street
‘Mae’r rhyddid o fod ymaith yn rhoi golwg eglurach i mi i’r pethau rwyf am eu cipio yn y bob dydd.’ Julie Arkell 2014
Galluogodd nawdd Esmée Fairbairn i ni wahodd Julie Arkell i wneud preswyliad 4 wythnos yma yn y Ganolfan ym mis Hydref 2014 i gyd-fynd gyda’i harddangosfa ‘Ymaith’. Fel rhan o’i phreswyliad gweithiodd Julie Arkell gydag Ysgolion Cynradd lleol, Grwpiau myfyrwyr Codi’r Bar, arweiniodd Ddosbarth-Meistr gyfer phobl ifanc 11–14 oed a sesiwn Trawo-Mewn Teuluol gyda’r Artist Primmy Chorley yn ystod wythnos Hanner tymor, heb sôn am weithdai i oedolion a sgyrsiau ar ben hynny!
Rhoddodd y rhaglen gyfle i ni ddyfeisio prosiect cyffrous i bobl ifanc gael gweithio’n uniongyrchol gyda’r artist i archwilio a gwneud eu gwaith ceu eu hunain ysbrydolwyd gan gelf Julie Arkell gan ddefnyddio deunyddiau bob dydd o’r cartref, megis ffabrigau, gwlân, botymau, hen bapur a mwy. Cliciwch yma
Am fwy o wybodaeth am breswyliad Julie Arkell cliciwch i weld y ffilm a grëwyd gan Ellie Jones-Hughes, cyn-fyfyriwr prosiect Codi’r Bar.
Fel rhan o’n rhaglen gyfredol a ariennir gan Ymddiriedolaeth Esmée Fairbairn ac i ddilyn llwyddiant ‘Llif’, y gosodwaith helyg mawr gan Laura Ellen Bacon yn Oriel 2 yng Nghanolfan Grefft Rhuthun yr haf diwethaf, rydym wedi gwahodd Laura yn ôl i wneud prosiect arall safle-benodol, y tro hwn ar y cyd â Pharc Gwledig Loggerheads.
Yn lleoliad cyffrous Loggerheads, fe weithiodd Laura Ellen Bacon gyda gwahanol grwpiau o fobl ifanc o Ofalwyr Ifanc, Ysgol Maes Hyfryd, Ysgol Plas Cefndy a Cheidwaid Ifanc Loggerheads i saernïo ac adeiladu darnau cerfluniol graddfa-fawr allan o wahanol helyg byw (peth ohonynt wedi’u canfod o ffynonellau lleol gan Mandy Coates o Foelfre) y gellir eu mwynhau am beth amser gan ymwelwyr i Loggerheads.
Cromliniau, clymau a phriodweddau mynegiannol y ddeunydd ei hun (helyg) oedd prif nodweddion y prosiect hwn. Dangosodd Laura Ellen Bacon sut i gysylltu’r brigau helyg at ei gilydd, gan ddefnyddio cromliniau a chlymau i greu gweithiau swmpus o gryn faint lle gall pobl gerdded ac edrych trwyddynt. Tros amser, bydd yr helyg yn tyfu’n naturiol gyda’r cerfluniau yn y dechrau yn ymdebygu i glogfeini rhyfeddol o ysgafn.
Daw y prosiect i ben gydag arddangosfa ddathliadol yn Stiwdio 3 yng Nghanolfan Grefft Rhuthun o fis Mai ymlaen a fydd yn dogfennu’r daith wneud a phroses y cerfluniau yn Loggerheads drwy ffilm a ffotograffiaeth a grëwyd gan Gynyrchiadau IdleFire.
Cliciwch yma i wylio Laura Ellen Bacon ym Mharc Gwledig Loggerheads. Grëwyd y fflm gan Gynyrchiadau IdleFire
Mae Canolfan Grefft Rhuthun wedi bod yn cydweithio â Peninsula Home Improvements, Ynys Môn i gyflenwi rhaglen sy’n archwilio dynameg dylunio o fewn pensaernïaeth. Yn rhan o’r prosiect hwn mae disgyblion Celf a Dylunio blwyddyn 10 o Ysgol Glan Clwyd a’n grwˆ p Codi’r Bar (rhaglen a sefydlwyd gan Ganolfan Grefft Rhuthun ar gyfer myfyrwyr dawnus a thalentog Safon UG Celf a Dylunio a Dylunio a Thechnoleg yn Sir Ddinbych) wedi bod yn gweithio ochr-yn-ochr â’r Dyluniwr / Gwneuthurwr Hannah Wardle ar brosiect arloesol sy’n archwilio themâu pensaernïaeth, amgylchedd a’r Celfyddydau Cymhwysol.
Mae Hannah’n ddylunydd golau pensaernïol gyda phrofiad eang yn y Celfyddydau Cymhwysol. Mae ei dyluniadau’n seiliedig ar yr amgylchedd naturiol gan ddefnyddio’r haul/golau naturiol fel ffynhonnell golau ddeinamig cyson sy’n rhyngweithio â phriodweddau deunydd diddorol a bydd yn defnyddio deunydd lleol ar eu cyfer.
Mae’r sesiynau hyn wedi cynnwys sgwrs gan yr artist; gweithdai i greu eu darn celf gosod eu hunain wedi’i dorri â Laser; ac ymweliad oddi ar y safle i stiwdio Hannah, Ffiws a stiwdio ddylunio Peninsula ar Ynys Môn.
Bydd y gwaith celf a grëir yn ystod y sesiynau hyn yn cael eu harddangos yng Nghanolfan Grefft Rhuthun (Gofod Stiwdio yn y cwrt) ym Mawrth 2015 i gyd-ddigwydd â’r brif arddangosfa yn y gofod oriel a elwir yn Llinellau’r De, Goleuni’r Gogledd, lle’r amlygir 8 o ddylunwyr ifanc o Gymru yn cynnwys gwaith Hannah Wardle.
Yn ogystal â’r prosiect hwn fe ddangosir gwaith disgyblion Ysgol Brynhyfryd blwyddyn 10 a myfyrwyr Safon UG CBC Uwch yn yr arddangosfa gofod stiwdio o ganlyniad i’w hymweliad i weld y sioeau newydd ym mis Chwefror 2015 a’r gweithdai a arweinir gan y Gwneuthurwr Printiau Karen Lewis a’r Dylunydd/Artist Jessica Lloyd-Jones.
Gwnaed y prosiect yn bosibl trwy nawdd Peninsua Home Improvements a Buddsoddiad CultureStep Chelf a Busnes Cymru.
Civil Engineering.
Y tymor hwn mae Canolfan Grefft Rhuthun wedi bod yn cydweithredu â Jones Bros. i gynnal prosiect sy’n archwilio meysydd sydd o gyd-ddiddordeb o fewn y diwydiant peirianneg a’r celfyddydau.
Fe ymwelodd disgyblion o Ysgol Brynhyfryd, Ysgol Pentrecelyn, Ysgol Penbarras ac Ysgol Llanfair Dyffryn Clwyd â’r Ganolfan Grefft ym mis Mai ar gyfer gweithdy a oedd yn ymwneud â thrawsnewid y deunydd ‘gwastraff’ a roddwyd gan Jones Bros. yn waith celfyddydol, gan ddefnyddio weiren, plastig, raffia a rhwymynnau cebl wedi’u hailgylchu i greu cerfluniau lliwgar 3D efo’r artist tecstilau Bella Leonard.
Bydd y gwaith celf a’r adnoddau a grëwyd yn ystod y sesiynau hyn yn cael eu harddangos yn y Ganolfan Grefft yn ein gofod newydd drwy gydol gwyliau’r haf er mwyn i bawb ddod i’w gweld a’u mwynhau.
Mae Codi’r Bar yn rhaglen a sefydlwyd gan Ganolfan Grefft Rhuthun ar gyfer myfyrwyr lefel AS dawnus a thalentog Celf a Dylunio a Dylunio a Thechnoleg o fewn Sir Ddinbych. Mae’r cynllun yn cynnig rhaglen o gyfleoedd ychwanegol i’r rhai sy’n dangos teilyngdod artistig i roi mynediad iddynt i arferion artistig o’r safon uchaf; yn hyrwyddo ymgysylltiad gyda ymarferwyr cyfoes a mynediad i dechnegau arbenigol mewn celf cymhwysol a dylunio yn ychwanegol i’r rhai sydd ar gael mewn ysgolion.
Cafodd y rhaglen ei ariannu gan nawdd Cyngor Celfyddydau Cymru, sicrhawyd gan Ganolfan Grefft Rhuthun gydag arian cyfatebol gan Gyngor Sir Ddinbych gan weithio mewn partneriaeth ag Ysgol Gelf Manceinion.
Am fwy o wybodaeth cysylltwch â Sioned Phillips, Swyddog Addysg Canolfan Grefft Rhuthun. sioned.phillips@sirddinbych.gov.uk neu ffoniwch 01824 704774.
Mae Portffolio yn gwrs o weithdai datblygol ar gyfer artistiaid a dylunwyr ifanc 14-18 oed sydd â ddiddordeb arbennig yn y maes celfyddydau gweledol; lleolir y gweithdai i gyd yng Nghanolfan Grefft Rhuthun. Yn ystod y sesiynau hyn, bydd yr artistiaid/wneuthurwyr yn rhannu eu harbenigedd, yn cyflwyno technegau newydd ac yn trafod eich gwaith a’ch syniadau a chefnogi datblygiad eich portffolio personol eich hun tuag at eich hastudiaethau Celf a Dylunio.
Am fwy o wybodaeth cysylltwch â Sioned Phillips, Swyddog Addysg Canolfan Grefft Rhuthun. sioned.phillips@sirddinbych.gov.uk neu ffoniwch 01824 704774.
Fel rhan o’u rhaglen Bagloriaeth Cymru, cafodd disgyblion blwyddyn 10 yn astudio Celf a Dylunio yn Ysgol Brynhyfryd gyfle i weithio ochr yn ochr â’r artist papur Andy Singleton yn ystod ei gyfnod preswyl byr yng Nghanolfan Grefft Rhuthun. Cafodd y grŵp arbrofi ac archwilio gwahanol dechnegau mewn papur a chyfrannu eu syniadau a’u dyluniadau creadigol eu hunain i’r prif waith celf. Creuwyd gosodwaith papur graddfa fawr, un hardd a manwl a chymhleth, oedd yn adlewyrchu’r goleuni a chysgod o fewn y gofod. Galluogodd y rhaglen i’r myfyrwyr gael profiad o fywyd oriel ac ymgysylltu ag ymarferwyr proffesiynol i ddatblygu dealltwriaeth fanwl o Gelfyddydau Cymhwysol Cyfoes i gefnogi eu cymhwyster Bagloriaeth Cymru.
Fel rhan o’u CBC Uwch, cafodd cyfanswm o 114 o fyfyrwyr lefel ‘AS’ o Ysgol Brynhyfryd ymweliad pellach â Chanolfan Grefft Rhuthun mewn grwpiau bychan i glywed darlith gan yr Hanesydd Celf Thomas Gwyn Williams ar y testun ‘Diwylliant Cymru, y celfyddydau a’r cyd-destun ehangach’, mewn cyfuniad â thaith o’r arddangosfeydd yn orielau’r Ganolfan.
Roedd y prosiect hwn yn rhan o brosiect peilot Bagoloriaeth Cymru trwy Ogledd Cymru gyfan yn archwilio rôl orielau ac artistiaid yn cefnogi elfennau allweddol o gwricwlwm Bac Cymru, ysgogwyd gan engage Cymru mewn partneriaeth â’r chwe awdurdod lleol yng Ngogledd Cymru.
Bu dros 200 o bobl ifanc o 4 bedair ysgol gynradd a 3 ysgol uwchradd lleol, grŵp o Afasic Cymru a theuluoedd yn cymryd rhan yn y prosiect peilot hwn. Gan weithio gyda’r artist Mai Thomas cafodd rhai o’r gweithdai eu hamserlennu ymlaen llaw, ond ar adegau eraill, defnyddiwyd y Stiwdio a’r Ystafell Addysg fel gofodau ‘trawo heibio’ ar gyfer creadigrwydd.
Gwahoddwyd artistiaid ac aelodau o’r cyhoedd i ymateb i’r thema ‘Holl bethau Chwilfrydig’ gan roi neu fenthyg gwrthrychau tros gyfnod y prosiect.
Nod y prosiect oedd i gyfoethogi profiad cyfranogwr o’r arddangosfeydd yn y brif oriel trwy ymdrin â gwrthrychau yn gysylltiedig â’r arddangosfa a’u themâu. Yna, cawsant gyfleoedd i archwilio eu creadigrwydd eu hunain yn ystod gweithdai mewn awyrgylch stiwdio. Dyfeisiwyd a chyflwynwyd y prosiect gan yr artist, ymchwilydd a’r athro cymwysedig Mai Thomas fel rhan o’i hastudiaethau PhD ym Mhrifysgol Glyndwr a Sioned Phillips, Swyddog Addysg Canolfan Grefft Rhuthun.
Cynhaliwyd y prosiect rhwng Ebrill – Mehefin 2014 gan gyd-daro â’r arddangosfeydd o waith celf gan yr artist a’r gofaint aur Kevin Coates o’r enw ‘A Bestiary of Jewels’ a ‘To this I give my name’ gan y seramegydd Claire Curneen.
Galluogodd y prosiect i ni weithio mewn partneriaeth â Pharc Gwledig Loggerheads, gan beri i ni greu cyswllt diddorol rhwng darn pwysig o waith ymchwil archaeolegol yn ein hardal, Gwasanaeth Cefn Gwlad Cyngor Sir Ddinbych â’r artist Sean Harris, arianwyd gan Cadwyn Clwyd.
Arweiniodd llwyddiant y bartneriaeth at gynhyrchu digwyddiad animeiddio graddfa fawr ym Mharc Gwledig Loggerheads a ysbrydolwyd gan hen hanes Bryniau Clwyd trwy gyfrwng proses gweithdy cynhwysol a gynhaliwyd dros gyfnod o fis yng Nghanolfan Grefft Rhuthun gydag ysgolion a grwpiau cymunedol.
Bu’r digwyddiad ei hun ar y 27 a 28 Mehefin, 2014 a denodd dros 200 o bobl. Roedd y digwyddiad yn cynnwys: –
• Delweddau animeiddiedig atmosfferig yn darlunio ein megaffawna a diffeithwch ‘coll’, wedi’i daflunio ar gyfres o sgriniau rhwyllog wedi’u crogi dros yr Afon Alun.
• ‘Afon’ o 1,000 oleuadau te yn fflachio o amgylch yr animeiddiad gan greu ymestyniad o’r Alun ei hun fel ‘Afon Amser’.
• Llwybr cylchol o greaduriaid rhyngweithiol animeiddiedig wedi’u cartrefu mewn ‘blychau fflic-lyfr’ tebyg i flychau adar.
Mae’r prosiect yn cynyddu gwybodaeth a dealltwriaeth y cyfranogwyr mewn Celf Gyfoes ac yn y cyd-destun ehangach sy’n tanlinellu themâu yn ymwneud ag amgylchedd y rhanbarth a stori cynhanesyddol ar gyfer y dyfodol. Rhoddodd gyfle i ysgolion gynnwys eu disgyblion mewn prosiect trochol yn cysylltu archaeoleg, anthropoleg a chelf. Roedd hwn yn brosiect traws-gwricwlwm creadigol ac yn adnodd gwerthfawr gan y gellir ail-ddefnyddio’r gwaith celf animeiddiedig a grëwyd ar gyfer y prosiect mewn ysgolion, a thrwy hynny greu adnodd etifeddol gwerth chweil y gellir ei ddefnyddio’n barhaus.
